Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu khai mạc tại hội nghị năng suất lao động quốc gia - Ảnh: LÊ TIÊN

Phát biểu khai mạc hội nghị cải thiện năng suất lao động quốc gia ngày 7-8, bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết năng suất lao động của Việt Nam tăng đều trong các năm qua.

Cụ thể, với mức tăng trưởng kinh tế năm 2018 đạt 7,08%, năng suất lao động toàn nền kinh tế theo giá năm 2018 ước tính đạt 102,2 triệu đồng/lao động, tương đương 4.521 USD/lao động, cao hơn gần gấp đôi năm 2011.

Tính chung giai đoạn 2011-2018, năng suất lao động tăng bình quân 4,88%/năm. Hiện Việt Nam đã là nước có năng suất lao động cao trong khu vực, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với một số nước trong cùng khu vực.

Thu nhập khu vực nông nghiệp: 39,8 triệu đồng/lao động

So sánh năng suất lao động giữa các ngành, ông Nguyễn Bích Lâm - tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê - cho biết ngành khai khoáng có năng suất lao động cao nhất, tiếp đến là ngành sản xuất, phân phối điện, gas, nước nóng, khí đốt; hoạt động kinh doanh bất động sản; tài chính, ngân hàng bảo hiểm…

Nông, lâm nghiệp và thủy sản là ngành có năng suất lao động thấp nhất, đến năm 2018 đạt 39,8 triệu đồng/lao động, chỉ bằng 39% năng suất lao động của toàn nền kinh tế.

Trong khi đó, ở các nước ASEAN, năng suất lao động khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản của Malaysia gấp 11,9 lần của Việt Nam; Indonesia gấp 2,4 lần; Thái Lan gấp 2,1 lần…

Thẳng thắn đánh giá năng suất lao động của Việt Nam hiện nay, bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng vẫn còn rất thấp so với một số nước trong khu vực.

Năng suất lao động của Việt Nam đạt 11.142 USD, chỉ bằng 7,3% mức năng suất của Singapore, 19% của Malaysia; 37% của Thái Lan; 44,8% của Indonesia... Nền kinh tế Việt Nam sẽ phải đối mặt với thách thức rất lớn trong thời gian tới để có thể bắt kịp mức năng suất lao động của các nước.

42,4 triệu lao động chưa được đào tạo chuyên môn

Giải thích nguyên nhân năng suất lao động của Việt Nam thấp hơn các nước trong khu vực, ông Nguyễn Bích Lâm cho rằng do chuyển đổi cơ cấu lao động còn chậm.

Đến năm 2018, nước ta vẫn còn hơn 20,5 triệu lao động làm việc trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản. Đây là khu vực có năng suất lao động thấp nhất.

Bên cạnh đó, máy móc thiết bị và quy trình công nghệ còn lạc hậu. Có những doanh nghiệp đang sử dụng công nghệ tụt hậu 2-3 thế hệ so với mức trung bình của thế giới. Tỉ lệ doanh nghiệp chi cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển còn thấp.

Ngoài ra, chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế. Tỉ lệ lao động 15 tuổi trở lên đang làm việc trong nền kinh tế đã qua đào tạo tăng dần nhưng đến năm 2018 đạt 21,9%. Như vậy, cả nước có tới 42,4 triệu lao động, chiếm 78,1% tổng số lao động chưa được đào tạo để đạt trình độ chuyên môn kỹ thuật.

Năng suất lao động của Việt Nam thua cả Lào?

TTO - Nếu tính được hết kinh tế ngầm, đánh giá chính xác thu nhập không chính thức, năng suất lao động Việt Nam sẽ không phải bằng 93,2% của Lào - bộ trưởng Đào Ngọc Dung trao đổi với các đại biểu Quốc hội.