Doanh nghiệp chậm nộp tiền trúng đấu giá đất vàng Thủ Thiêm có thể bị phạt nặng hơn - Ảnh: Quang Định

Giá đất quá cao, bất lợi đủ thứ

Trong số 4 doanh nghiệp trúng đấu giá đất vàng Thủ Thiêm cao gấp nhiều lần giá khởi điểm thời gian qua, đến nay có 2 doanh nghiệp đã bỏ cọc, 2 doanh nghiệp đang chậm nộp tiền đất.

Hai doanh nghiệp đã bỏ cọc sau trúng đấu giá đất vàng Thủ Thiêm thời gian qua là Công ty TNHH đầu tư kinh doanh nhà thương mại Bình Minh trúng đấu giá lô đất ký hiệu 3-9 và Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt trúng đấu giá lô đất ký hiệu 3-12.

Hai doanh nghiệp trúng đấu giá nhưng chậm nộp tiền sử dụng đất là Công ty cổ phần Dream Republic trúng đấu giá lô đất ký hiệu 3-5, giá trúng đấu giá 3.820 tỉ đồng; và Công ty cổ phần Sheen Mega trúng đấu giá lô đất ký hiệu 3-8, giá trúng đấu giá khoảng 4.000 tỉ đồng. Hiện cả hai doanh nghiệp này đều có văn bản xin kéo dài thời gian nộp tiền trúng đấu giá đất đến tháng tháng 9-2022.

Theo Ủy ban Kinh tế Quốc hội, vụ đấu giá đất Thủ Thiêm có giá trị đấu giá lớn nhất từ trước đến nay, tổng giá trị trúng đấu giá lên tới 37.346 tỉ đồng, xét dưới góc độ đấu giá tài sản thì việc các doanh nghiệp trúng đấu giá với giá cao hơn nhiều lần so với giá khởi điểm trong vụ đấu giá đất Thủ Thiêm đã tối đa hóa khoản thu ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, vụ đấu giá đất Thủ Thiêm cũng gây ra nhiều tác động tiêu cực, đó là giá rao bán bất động sản trong khu vực đồng loạt tăng giá. Các quy định về phương án nộp tiền trong hợp đồng mua bán tài sản đấu giá đã ký dễ dẫn đến tình huống doanh nghiệp trúng đấu giá bỏ cọc, không nộp tiền sử dụng đất.

Cụ thể, với quy định hiện hành thì kể từ ngày ký hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, chậm nhất 30 ngày người trúng đấu giá phải nộp 50% tiền sử dụng đất, và chậm nhất 90 ngày phải nộp nốt 50% tiền sử dụng đất còn lại. Trường hợp hết thời hạn nếu người trúng đấu giá chưa nộp đủ tiền sử dụng đất thì được gia hạn thêm 180 ngày.

Cũng theo Ủy ban Kinh tế Quốc hội, cho dù các công ty trúng đấu giá đất vàng Thủ Thiêm có thực hiện đúng cam kết nộp tiền trúng đấu giá đất hay đơn phương bỏ cọc rút lui thì vẫn phát sinh các bất cập.

Đó là giá nhà đất khu vực được đẩy lên quá cao; khó phát triển nhà ở bình dân, người dân có thu nhập thấp và trung bình khó tiếp cận nhà ở hơn; tăng giá đất làm tăng chi phí sản xuất kinh doanh, giảm sức hút đầu tư; tăng giá đất gây khó khăn cho quá trình thu hồi đất trên địa bàn TP.HCM; khó khăn cho tổ chức các cuộc đấu giá đất tiếp theo…

Kiến nghị phạt nặng hơn

Ủy ban Kinh tế Quốc hội kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất, phát hiện những trường hợp bất thường, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về đấu giá, trục lợi trong đấu giá quyền sử dụng đất, phát hiện các khoảng trống pháp luật để sửa đổi, bổ sung, nâng trách nhiệm của cơ quan tổ chức đấu giá đất.

Ủy ban Kinh tế cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và môi trường rà soát, sửa đổi các quy định của pháp luật về đất đai liên quan đến đấu giá quyền sử dụng đất.

Quy định thống nhất trình tự, thủ tục trong tổ chức thực hiện đấu giá đất, sửa đổi quy định về điều kiện nhà đầu tư tham gia đấu giá quyền sử dụng đất, tính khả thi và lợi ích kinh tế, xã hội của phương án đầu tư kinh doanh trên khu đất đấu giá.

Quy định các trường hợp cần thiết phải đấu thầu dự án có sử dụng đất.

Nghiên cứu bổ sung quy định thời hạn nộp tiền đặt cọc bảo đảm thực hiện hợp đồng khi được công nhận trúng đấu giá đất, số tiền đặt cọc phải dựa trên giá trúng đấu giá đất, bảo đảm tính ràng buộc trách nhiệm thanh toán của người trúng đấu giá.

Bổ sung quy định về thời hạn cá nhân, tổ chức trúng đấu giá phải nộp đủ tiền trúng đấu giá đất. Và nghiên cứu đổi mới phương pháp xác định giá đất, bảo đảm phù hợp với giá thị trường.

Bộ Công an theo dõi, xử lý nghiêm các hành vi gây bất ổn thị trường bất động sản để trục lợi, làm giàu bất chính cho một số tổ chức, cá nhân.

Đối với Bộ Xây dựng, Ủy ban Kinh tế kiến nghị bộ này phối hợp với UBND các tỉnh tổ chức kiểm tra, rà soát các dự án kinh doanh bất động sản để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện thu hồi, đình chỉ, tạm dừng dự án hoặc điều chỉnh, chuyển đổi, chuyển nhượng các dự án kinh doanh bất động sản.

Sau vụ bỏ cọc đất Thủ Thiêm: Kiến nghị Thủ tướng xử lý nghiêm tình trạng ‘thổi giá’ trục lợi

TTO - Sau các vụ việc doanh nghiệp bỏ cọc, hủy hợp đồng mua đất vàng Thủ Thiêm, Bộ Xây dựng vừa kiến nghị Thủ tướng xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật đấu giá đất, có yếu tố trục lợi trong đấu giá quyền sử dụng đất.