Xin hỏi thủ tục mua bán như thế nào là hợp lệ để tránh các tranh chấp sau này? Mua bán bằng giấy viết tay là sao? Liệu có an toàn không? Sau này nếu tôi muốn tách sổ nhưng bên bán (người giữ sổ) không chịu giao sổ thì có tự tách sổ được không?

Khi làm nhà tôi có được cấp số nhà, nhập hộ khẩu không? Rất mong quý báo trả lời gấp vì tôi đang định đặt cọc để mua.

Dương Trí Yên (duongtriyen@...)

- Trả lời:

Để bảo đảm được quyền lợi hợp pháp, tránh thiệt hại khi có tranh chấp, người mua đất trong quá trình làm thủ tục chuyển nhượng đất nên lưu ý các điểm sau đây:

- Chỉ nên giao dịch mua bán, chuyển nhượng với người đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tìm hiểu đất mua bán có nằm trong quy hoạch, đền bù giải tỏa, có ai tranh chấp quyền sử dụng không.

- Phải giao dịch ký kết hợp đồng với chính người đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Phân biệt hai trường hợp:

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình: tất cả người trên 18 tuổi có tên trong hộ phải ký tên vào hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho cá nhân: cá nhân này phải có giấy chứng nhận chưa đăng ký kết hôn do phường, xã nơi cư trú cấp. Nếu đã kết hôn thì phải có vợ hoặc chồng cùng ký tên vào hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

- Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được ký kết tại UBND phường, xã nơi có đất chuyển nhượng có chủ tịch UBND chứng nhận hoặc tại phòng công chứng có công chứng viên chứng nhận.

Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất mua bán đất nên tránh việc hai bên làm giấy viết tay với nhau không được cơ quan thẩm quyền chứng nhận. Nếu có tranh chấp trong trường hợp này, hợp đồng mua bán này vô hiệu về hình thức, quyền lợi các bên không được bảo đảm.

Trường hợp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được các bên mua bán ký kết, đã được UBND phường hoặc công chứng viên phòng công chứng xác nhận chứng thực, đã thanh toán tiền nhưng người bán không nộp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để làm thủ tục tách sổ thì người mua đất tự làm hồ sơ theo quy định nộp ở UBND phường, xã nơi đất mua bán để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Hồ sơ gồm: đơn xin cấp giấy chứng nhận QSDĐ (theo mẫu), bản vẽ hiện trạng, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tờ khai lệ phí trước bạ, CMND, hộ khẩu…

Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất hoặc UBND địa phương thông báo bằng văn bản cho người bán, niêm yết tại trụ sở UBND xã nơi có đất về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người mua và việc chỉnh lý đổi lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người bán.

Sau thời hạn 30 ngày kể từ ngày thông báo mà không có đơn tranh chấp về việc mua bán đất này thì UBND phường, xã chuyển hồ sơ lên quận, huyện để cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho người mua. Trong trường hợp có đơn tranh chấp thì văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất hoặc UBND địa phương hướng dẫn các bên nộp đơn ra tòa án giải quyết.

Nếu việc xây dựng nhà đúng theo quy định của pháp luật (xây dựng có giấy phép) thì chủ nhà có quyền yêu cầu phòng quản lý đô thị hoặc UBND quận cấp số nhà. Khi có chủ quyền đối với căn nhà, chủ nhà có quyền yêu cầu cơ quan công an chuyển hộ khẩu từ nơi hiện tại sang nơi nhà thuộc chủ quyền của mình.