Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây thảo luận về dự thảo Luật đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt, nhiều đại biểu đã trao đổi hết sức thẳng thắn về thẩm quyền và trách nhiệm của cơ quan hành chính đặc khu, kể cả những lo ngại về an ninh quốc phòng ở nơi xung yếu của đất nước.

Dự thảo luật nói trên nhằm hình thành cơ chế ưu đãi đặc thù, thu hút đầu tư từ trong và ngoài nước để phát triển với tốc độ nhanh và bền vững.

Tuy nhiên, trong dự thảo yếu tố con người dường như chưa được chú trọng và cũng chưa được bàn thảo nhiều tại phiên họp vừa qua.

Vấn đề đặt ra là nguồn lực tài chính có thể thu hút được từ trong và ngoài nước với tài nguyên tự nhiên có sẵn, nhưng nhân tài để có thể quản trị đặc khu với năng lực và phẩm chất nào chúng ta vẫn chưa bàn đến để thể chế hóa vận hành đặc khu với nhiều thẩm quyền như dự thảo đề xuất.

Kinh nghiệm ở nước ta trong tiến trình phát triển, hai vấn đề luôn được chú ý hàng đầu là tài nguyên tự nhiên và tài chính, nhưng rất ít quan tâm đến yếu tố con người nói chung và lãnh đạo nói riêng, là những nhân tài quản trị chuyên nghiệp.

Chúng ta từng có các tập đoàn kinh tế hùng mạnh nhưng chỉ vì năng lực và phẩm chất hạn chế của người lãnh đạo đã khiến không ít các tập đoàn phá sản, nhiều dự án ngàn tỉ trở nên hoang phí...

Ngày hôm nay, trong quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, yếu tố con người mang tính then chốt quyết định sự thành bại của nền kinh tế nói chung và của doanh nghiệp nói riêng lại ít được chú ý, trong khi chúng ta lại nhấn mạnh nhiều đến lượng vốn hàng trăm tỉ đôla để tái cơ cấu nền kinh tế...

Singapore chỉ là một đảo quốc nhỏ bé, nhưng nhờ có sự lãnh đạo tài năng của cố Thủ tướng Lý Quang Diệu và nguồn nhân lực được giáo dục tốt, khiến cho đảo quốc này từ nghèo khó đã phát triển ngang hàng và vượt một số quốc gia phát triển.

So với các điều kiện tự nhiên giữa Singapore và Việt Nam, chúng ta hơn hẳn Singapore nhưng khiêm tốn đánh giá lại chúng ta vẫn còn yếu hơn họ trên nhiều bình diện.

Trong nhiều nội dung cần bàn về một đặc khu hành chính kinh tế mới, thiết nghĩ yếu tố con người cần đặt lên hàng đầu.

Với thẩm quyền mở rộng, trách nhiệm của người đứng đầu rất lớn, rất cần thiết lập các tiêu chuẩn năng lực của người đứng đầu đặc khu là các cá nhân lãnh đạo xuất sắc - là nhân tài cả về chính trị và kỹ trị với một tầm nhìn xa rộng, có phẩm chất đạo đức tốt, biết sử dụng các nguồn lực hiệu quả, chịu trách nhiệm cao nhất với đất nước.

Điều này cần đi trước một bước (tuyển chọn hoặc thuê chuyên gia nước ngoài nếu cần thiết) và phải chuẩn bị tích cực giáo dục nguồn nhân lực chất lượng cao để có thể đủ năng lực tiếp nhận được quyền lực từ trung ương giao cho, tránh việc khi bộ máy đi vào vận hành lại đi tìm kiếm nhân tài quản trị đặc khu.