Thấy cụ già lóng ngóng không qua đường được, chàng thanh niên đến đưa cụ đi; thấy tai nạn giữa đường, mọi người ùa đến cứu: người thì đặt biển báo để các xe khác tránh, người thực hiện những động tác cấp cứu, người xác định vị trí và gọi 911, 111, 000 (tùy nước, như 113 ở ta). Hoặc khi có thiên tai xảy ra, những người thiện nguyện đều có mặt giúp đỡ nạn nhân. Cho nên dù gọi theo cách nào đi nữa, “giữa đường thấy việc bất bình chẳng tha” hay làm việc tốt thì khái niệm và hành động đó nơi nào cũng có và cũng cần thiết cả.

Ở các nước phát triển hơn ta, cái khác thấy rõ là sự giáo dục. Từ nhỏ người ta đã được giáo dục không được đánh nhau (như bạn Nguyễn Văn Phú viết) và đồng thời cũng được giáo dục lòng yêu thiên nhiên, muôn loài và đồng loại; được dạy dỗ tinh thần tự nguyện làm việc thiện nên ở nước ngoài có rất nhiều hội thiện nguyện. Điểm nữa tôi xin đề cập, đó là sự hữu hiệu của hệ thống cảnh sát, cấp cứu. Chỉ cần quay ba con số điện thoại là vài phút sau họ đã có mặt.

Những sự khác biệt như vậy đã hình thành một hình ảnh khác của mọi người trong tình huống khẩn cấp chứ không phải không cần có Lục Vân Tiên, không cần có những người và hành động nghĩa hiệp trong xã hội nước ngoài. Luôn luôn cần!

Trước hết phải xác định ta là người VN sống theo phong tục và tập quán tốt đẹp của người VN, theo triết lý phương Đông đã được gạn lọc bổ sung và vun đắp. Trong một số bài báo gần đây, chúng ta đã phê phán sâu sắc sự vô cảm của một số cán bộ công chức ở các cơ quan công quyền, bởi sự vô cảm luôn gắn liền với sự dửng dưng và vô trách nhiệm, hay trách nhiệm nửa vời. “Giữa đường gặp cảnh bất bình chẳng tha”.

Trước đây, bây giờ và mãi mãi vẫn cần lắm những Lục Vân Tiên. Nhưng làm Lục Vân Tiên không dễ, bởi muốn làm Lục Vân Tiên yêu cầu phải có trí, dũng, lực. Bởi trước cảnh bất bằng Lục Vân Tiên không phải “xỉ vả, quát tháo người ta...” mà phải biết tùy cơ ứng biến. Từ thuyết phục can ngăn đến việc dùng sức mạnh khi cần, và quan trọng hơn là biết xả thân nhưng phải thắng lợi và giữ an toàn cho mình.

Khi gặp “sự bất bằng” thì thời gian là quan trọng. Chỉ cần sớm một phút, một giây ta có thể ngăn chặn được những hậu quả khó lường và tùy theo mức độ sự việc - trong thời đại “mô bai” - thì gọi 113 đến hỗ trợ cũng là một sự cần thiết vậy.

------------

Tin, bài liên quan:

- Lục Vân Tiên ngày nay phải khác- Lục Vân Tiên phải chết!- Hãy là Lục Vân Tiên để bảo vệ mình!- Lục Vân Tiên vẫn còn đấy chứ- Làm gì để ngày càng nhiều Lục Vân Tiên?- Lục Vân Tiên vẫn còn đâu đó…- Cái chết của Lục Vân Tiên