Bị cáo Phan Văn Anh Vũ tại tòa - Ảnh: GIANG LONG

Sau 4 ngày xét xử và nghị án, chiều 13-6, Tòa án nhân dân (TAND) cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án đối với Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm") cùng hai cựu thứ trưởng Bộ Công an và đồng phạm.

Hội đồng xét xử (HĐXX) cấp phúc thẩm bác kháng cáo của bị cáo Phan Văn Anh Vũ, tuyên y án 15 năm tù về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Tòa cũng bác kháng cáo xin hưởng án treo của cựu thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Thành, tuyên y án 30 tháng tù. Cựu thứ trưởng Trần Việt Tân bị tuyên y án 36 tháng tù.

Tòa chấp nhận một phần kháng cáo, sửa một phần bản án sơ thẩm đối với hai bị cáo Phan Hữu Tuấn, cựu đại tá, phó cục trưởng thuộc Tổng cục V và Nguyễn Hữu Bách, cựu phó cục trưởng B61. Bị cáo Tuấn bị tuyên phạt 4 năm tù (giảm 1 năm so với bản án sơ thẩm) và bị cáo Bách bị tuyên 3 năm 6 tháng tù (giảm 1 năm 6 tháng so với bản án sơ thẩm).

Thành lập công ty bình phong trái quy định

HĐXX cấp phúc thẩm nhận định từ ngày 1-10-2009, bị cáo Vũ "nhôm" được tuyển dụng làm tình báo viên, có cấp bậc, chức vụ phó phòng nhưng vẫn tham gia thành lập 2 công ty là vi phạm Luật doanh nghiệp. Theo quy định, cá nhân sĩ quan không được tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp.

HĐXX xác định việc thành lập 2 công ty Bắc Nam 79 và Nova 79 do Phan Văn Anh Vũ làm đại diện pháp luật là không hợp pháp. Pháp lý của 2 công ty này không được công nhận, không có tư cách pháp nhân đầy đủ.

Tài liệu trong hồ sơ và lời khai của các bị cáo, kết quả tranh tụng tại tòa xác định 2 công ty này không phải do Tổng cục V thành lập, đơn vị này cũng không góp vốn và tham gia điều hành. Mọi hoạt động của 2 công ty này đều do Vũ điều hành trực tiếp.

Vì đây không phải là công ty có đầy đủ tính pháp lý nên công ty bình phong cũng không có đầy đủ pháp lý, không được công nhận là pháp nhân. Pháp luật quy định hoạt động tổ chức bình phong phải tuân thủ pháp luật Việt Nam. Hai công ty này không có tiền thuê, mua tài sản nhà nước, toàn bộ tiền này là của cá nhân Vũ.

Vũ "nhôm" lợi dụng danh nghĩa tổ chức bình phong

Mặc dù bị cáo Vũ kêu oan nhưng lời khai của các bị cáo tại tòa, tài liệu hồ sơ vụ án đều xác định bản án sơ thẩm xác định tội danh của các bị cáo là đúng người, đúng tội, không oan.

Trong vụ án này bị cáo Vũ phải chịu trách nhiệm chính. Vũ dùng tên gọi khác để thành lập hai công ty không đúng quy định, là người đi tìm hiểu lấy danh nghĩa tổ chức bình phong của Bộ Công an để thâu tóm dự án nhà đất công sản. 

Các bị cáo nghe tòa tuyên án - Ảnh: THÂN HOÀNG

Bị cáo lấy danh nghĩa tổ chức bình phong của Bộ Công an thuê mua tài sản này và hưởng lợi rất nhiều. Thực chất một mình Vũ bỏ tiền ra mua  7 dự án nhà đất có vị trí đắc địa tại TP.HCM và Đà Nẵng, sau đó sang tên mình hoặc chuyển nhượng cho người khác. 

Về bản chất đây là lợi dụng danh nghĩa của tổ chức bình phong của Bộ Công an để mua bán tài sản là 7 dự án đem lại lợi ích cho mình. Hành vi của Vũ kéo theo các bị cáo khác phạm tội, làm giảm uy tín ngành công an.

Bị cáo Phan Hữu Tuấn là người chỉ đạo bị cáo Bách soạn thảo, ký nháy văn bản, tham mưu trình lãnh đạo Bộ Công an ký văn bản giúp sức cho Vũ thực hiện hành vi phạm tội.

Làm giảm uy tín ngành công an

Đối với hành vi phạm tội của hai cựu thứ trưởng, bản án xác định, tại phiên tòa phúc thẩm bị cáo Trần Việt Tân thừa nhận trong thời gian làm thứ trưởng ký 6 văn bản giới thiệu công ty bình phong đề nghị TP.HCM và Đà Nẵng hỗ trợ cho mua, thuê 3 dự án. 

Bị cáo xác nhận khi ký văn bản không có điều kiện để thẩm tra, ký do tin cấp dưới. Bị cáo nhận trách nhiệm về việc được giao phụ trách Tổng cục V nhưng để xảy ra sai phạm và cán bộ cấp dưới vi phạm pháp luật.

Bị cáo Bùi Văn Thành tại phiên tòa phúc thẩm - Ảnh: GIANG LONG

Bị cáo Bùi Văn Thành cũng thừa nhận hành vi như bản án sơ thẩm cáo buộc. Tòa nhận định bị cáo Thành đã không làm hết trách nhiệm trong việc chỉ đạo Tổng cục IV làm rõ lý do giảm giá nhà, đất tại số 129 Pasteur.  

Bùi Văn Thành cũng không chỉ đạo Tổng cục IV có văn bản thông báo để Tổng cục V biết, quản lý, theo dõi cơ sở nhà, đất, phục vụ mục đích an ninh; khi Phan Văn Anh Vũ chuyển nhượng nhà, đất này cho tư nhân bên ngoài nhưng Bùi Văn Thành đã không báo cáo cấp có thẩm quyền kịp thời ngăn chặn, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước.

HĐXX nhận định lời khai của các bị cáo Trần Việt Tân, Bùi Văn Thành phù hợp với những tài liệu và những lời khai khác nên các bị cáo bị truy tố và đưa ra xét xử là đúng người, đúng tội, không oan.

Tuy nhiên HĐXX cũng đã xác định hành vi của bị cáo Trần Việt Tân là nghiêm trọng hơn bị cáo Bùi Văn Thành nên mức án của bị cáo Tân phải cao hơn; các bị cáo đã gián tiếp gây nên hậu quả, làm giảm uy tín của ngành công an. Vì vậy, HĐXX không chấp nhận kháng cáo của hai bị cáo.

Bị cáo Trần Việt Tân đến phiên tòa phúc thẩm - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Trước đó, trong phần luận tội, đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa cho rằng căn cứ vào hồ sơ và chứng cứ thu thập một cách khách quan cũng như diễn biến phiên tòa, có đủ cơ sở căn cứ pháp lý xác định 7 dự án nhà, đất có vị trí đắc địa tại TP.HCM, Đà Nẵng trong vụ án này đã được giao, chuyển nhượng, cho thuê không đúng quy định pháp luật.

Đủ căn cứ làm rõ được hành vi cụ thể của bị cáo Phan Văn Anh Vũ là thâu tóm nhà đất, sau khi được giao quyền sử dụng đất, Vũ đã chuyển nhượng cho chính cá nhân mình, hoặc cho các cá nhân khác, không có hoạt động nào là phục vụ cho hoạt động nghiệp vụ.