Phần mềm mô phỏng nhiều bất cập

Sở Giao thông vận tải TP.HCM đã tổng hợp tiếp nhận ý kiến gửi Cục Đường bộ Việt Nam về sửa đổi, bổ sung các quy định đào tạo, sát hạch lái xe. Một trong những nội dung được quan tâm là phần mềm mô phỏng tình huống giao thông trong sát hạch lái ô tô.

Mục đích của phần mềm mô phỏng nhằm thông qua phần mềm, người học nhận biết các tình huống tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi lái xe ở các điều kiện, môi trường giao thông trên đường bộ khác nhau. Thông qua phần mềm mô phỏng, người học nhận biết, phân tích và xác định từng giai đoạn xảy ra trong một tình huống giao thông.

Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thi sát hạch bằng phần mềm mô phỏng, Sở Giao thông vận tải TP.HCM nhận thấy có một số bất cập.

Theo phần mềm này, người lái xe sẽ quan sát mô phỏng đang lái xe trên đường. Các tình huống nguy hiểm lập trình sẵn sẽ xuất hiện, người lái xe phải bấm nút space trên bàn phím để phản xạ. Thang điểm đạt được khi bấm đúng thời điểm như lập trình (tạm gọi điểm chuẩn) là 5 điểm. Nếu bấm chậm thang điểm sẽ giảm dần từ 4 về 3, 2, 1 và 0 điểm. Trường hợp thí sinh bấm quá sớm sẽ bị 0 điểm.

"Hầu hết người học ghi nhớ như học thuộc bài, chứ chưa thể xử lý theo đúng phản xạ thực tế. Dù quan sát tốt tới đâu, phản xạ nhanh thế nào vẫn không thể có điểm cao, thậm chí bị 0 điểm. Như vậy mục đích "đo" phản xạ của người học khó đạt được trong chương trình học và thi mô phỏng. Phần mềm mô phỏng có nhiều bất cập, thiếu thực tế và đánh đố người thi", báo cáo của Sở Giao thông vận tải TP.HCM tổng hợp, góp ý từ các đơn vị nêu.

'Áp đặt theo ý chí chủ quan của người viết phần mềm'

Thời gian qua, rất nhiều trung tâm sát hạch lái xe ở TP.HCM cũng đã phản ánh, góp ý về bất cập thường xảy ra từ phần mềm mô phỏng. Có trung tâm đề nghị phần này chỉ nên đưa vào chương trình giảng dạy để nâng cao kỹ năng lái xe cho học viên, không đưa phần mềm vào phần sát hạch lái xe bắt buộc.

Một trung tâm sát hạch ở TP Thủ Đức góp ý phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông người học và thí sinh dự sát hạch hoàn toàn bị áp đặt theo ý chí chủ quan của người viết phần mềm, không phù hợp với thực tế khi tham gia giao thông. Trong thực tế người lái xe muốn lái xe an toàn thường xử lý sớm, xử lý trước khi phát hiện tình huống nguy hiểm (càng sớm thì càng an toàn). Nhưng khi thi sát hạch, thí sinh chỉ cần xử lý trước 0,01% giây là bị 0 điểm. Điều này là bất cập, không hợp lý.

Vì vậy, trung tâm này góp ý nên bỏ phần này trong sát hạch cấp giấy phép lái xe ô tô vì không thực tế với kỹ năng lái xe trên đường. Trường hợp chưa bỏ được thì nên chấm điểm các tình huống mô phỏng theo dạng hình nón. Nghĩa là học viên xử lý trước khi tình huống nguy hiểm xuất hiện 5 giây không được điểm. Xử lý trước 4 giây được 1 điểm, trước 3 giây được 2 điểm, trước 2 giây được 3 điểm, trước 1 giây được 4 điểm, xử lý đúng được 5 điểm; xử lý chậm: sau 1 giây được 4 điểm, sau 2 giây được 3 điểm; sau 3 giây được 2 điểm, sau 4 giây được 1 điểm, sau 5 giây không được điểm.

Còn một cán bộ trung tâm dạy lái và sát hạch ở quận Tân Phú, TP.HCM cũng nhận định Cục Đường bộ Việt Nam cần sớm xem xét lại phần thi mô phỏng này, hoặc là bỏ luôn hoặc là phải điều chỉnh. Hiện nay rất nhiều người dù có kinh nghiệm hàng chục năm thi thử vẫn "rớt". Khi đi trên đường gặp tình huống nguy hiểm, mỗi người sẽ có cách phản ứng và xử lý tình huống khác nhau. Không thể lập trình bắt buộc xử lý máy móc như chơi game được. Như vậy không đúng thực tế.

"Do đó, Cục Đường bộ Việt Nam nên lập một tổ thẩm định lại bộ đề thi mô phỏng, bỏ đi những phần không sát thực tế đang ảnh hưởng tới người thi. Đồng thời điều chỉnh lại thang điểm chấm phù hợp, hiện nay phần thi mô phỏng chỉ là ý chí của người viết đề", vị này nói.

Dành cả thanh xuân đi thi bằng lái, vẫn rớt vì sao?

Năm 2023 có khoảng 120.000 lượt người thi rớt bằng lái xe ô tô, nguyên nhân được cho rớt nhiều nhất là ở phần thi mô phỏng.